ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜਾਓ, ਸਿਵਾਏ ਇਸਦੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਰੋ ਰਹੇ ਹੋ;

ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜਾਓ, ਸਿਵਾਏ ਇਸਦੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਰੋ ਰਹੇ ਹੋ;

ਅਬਦੁੱਲਾ ਬਿਨ ਉਮਰ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁਮਾ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਬੀ ﷺ ਦੇ ਨਾਲ ਹਿਜ਼ਰ (ਇਬ੍ਰਾਹੀਮ ਅਲੈਹਿਸਸਲਾਮ ਦਾ ਹਮਲਾ) ਕੋਲੋਂ ਗੁਜ਼ਰੇ, ਤਾਂ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿਹਾ: "ਜਿਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਜਾਓ, ਸਿਵਾਏ ਇਸਦੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਰੋ ਰਹੇ ਹੋ;؛ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀ ਲਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਨਾ ਹੋਵੇ।" ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਉਸਦੀ ਸਖ਼ਤ ਤਨਕੀਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਗਏ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਗਈ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਜਦੋਂ ਸਮੂਦ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘੇ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਜ਼ੁਲਮ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸਜ਼ਾ ਭੁਗਤੀ ਸੀ। ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਸ਼ਰਤ ਨਾਲ ਕਿ ਜੋ ਜਾਏ ਉਹ ਰੋ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਹੀ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਕੁਝ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਫਿਰ ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਵਾਰੀ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ।

فوائد الحديث

ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਤਬਾਹ ਕੀਤਾ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤੇ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ, ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਤੋਂ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ, ਅਤੇ ਆਇਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਸੁਸਤ ਨਾ ਰਹਿਣ ਦੀ ਹਿਦਾਇਤ।

ਇਹਨਾਂ ਸਜ਼ਾਵਾਰਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਅਤੇ ਉਹ ਵਾਸ-ਥਾਂ ਬਣਾਈ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਵਸੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰੋਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਅਤੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਉਸ ਸ਼ਰਤ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਨੋਵਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ: ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤਰਬੀਅਤ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਜਾਂ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘੇ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ ਮੁਹਸਿਰ ਵਾਦੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਲੰਘਣਾ ਉਚਿਤ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੱਥੀ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਉਥੇ ਤਬਾਹ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਲੰਘਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨੀ, ਡਰ, ਰੋਣਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਬਾਹੀ ਤੋਂ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

ਮਨਾਹੀ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਥੀਮ ਸਭ ਤ੍ਰਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ—ਸਿਰਫ਼ ਸਮੂਦ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਕੌਮਾਂ ਜਿਹਨਾਂ ਉਤੇ ਅੱਲਾਹ ਨੇ ਸਜ਼ਾ ਨਾਜ਼ਿਲ ਕੀਤੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਵੀ।

ਇਹਨਾਂ ਸਥਾਨਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ, ਮਨੋਰੰਜਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਲਈ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।

التصنيفات

Manners and Rulings of Travel