بار الها، به امر تو صبح کرديم و شام نموديم و به امر تو زنده می شویم و می ميريم و بازگشت همه بسوی توست

از ابو هریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم: چون صبح می کردند، این دعا را می خواندند: «بار الها، به امر تو صبح کرديم و شام نموديم و به امر تو زنده می شویم و می ميريم و بازگشت همه بسوی توست» و چون شب فرا می رسید می فرمودند: «بار الها، به امر تو شام نموديم و به امر تو زنده می شویم و می ميريم و بازگشت بسوی توست».

[حسن]

حفظ

حفظ الحديث بصيغة PDF

الشرح

وی صلی الله علیه وسلم هنگامی که صبح می نمودند، و آن اول روز است با طلوع فجر می فرمودند: (اللَّهُمَّ بِكَ أَصْبَحْنَا) پوشیده به حفظ تو، و سراسر پوشیده در نعمت تو، مشغول یاد تو، یاری جویان به نام تو، پوشیده به توفیق تو، متحرک به قدرت و نیروی تو، (وَبِكَ أَمْسَيْنَا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوتُ) یعنی مانند لفظ قبلی مگر این که هنگام شام بگوید: اللهم بك أمسينا، فباسمك المُحْيِي نَحْيَا، وباسمك المُميت نموت، یعنی بار الها! به امر تو شام کردیم، و به نام المُحْيِي تو زنده می شویم، و به نام الممیت تو میمیریم، (وَإِلَيْكَ النُّشُورُ) و برانگیخته شدن پس از مرگ بسوی تو است، و جدایی پس از یکجایی، حال ما به همین منوال در همه اوقات، و در سایر حالات، و هرگز از آن جدا نمی شوم و آن را رها نمی کنم. و هرگاه بعد از عصر وقت شام داخل شد، می فرمودند: (اللَّهُمَّ بِكَ أَمْسَيْنَا، وبكَ أصبحنا، وَبِكَ نَحْيَا، وَبِكَ نَمُوتُ، وَإِلَيْكَ المَصِيْر) و مرجع در دنیا، و بازگشت در آخرت، تو مرا زنده می‌کنی و تو مرا می‌میرانی.

فوائد الحديث

مستحب بودن خواندن این دعا صبح و شام، بنابر پیروی از پیامبر صلی الله علیه وسلم.

نیازمندی بنده برای پروردگارش در همه احوال و اوقات.

در خواندن اذکار بهتر است، صبح از طلوع فجر تا طلوع آفتاب در اول وقت روز خوانده شود، و از بعد از عصر تا قبل از غروب آفتاب خوانده شود، اگر بعد از آن بخواند - یعنی: صبح بعد از بلند شدن آفتاب- جایز است، و اگر بعد از ظهر آن را بخواند جایز است، و اگر بعد از مغرب بخواند جایز است، پس آن وقت، وقت ذکر است.

به مناسبت گفتن «وإليك النُّشور» در صبح، او را به یاد زنده شدن و برانگیخته شدن بزرگتر می اندازد، که مردم می میرند و در روز قیامت برانگیخته می شوند، و این برانگیخته شدن جدید است، و روزی جدیدیست که ارواح برگشتانده می شوند، و مردم منتشر می شوند، و این صبح جدیدی را که الله متعال آفریده است، تنفس می کند، تا گواهی باشد بر فرزند آدم، و اوقات و روزگار آن گنجینۀ اعمال ما می باشد.

و مناسبت فرمودهء وی: «وإليك المصير»، هنگام شام، زمانی كه مردم از كار، مصلحت و معیشت خود به خانه های خود بر می گردند، و بعد از آن که متفرق شده به استراحت مى‌روند، او را به یاد بازگشت به سوی الله تبارک و تعالی می آورد، که به او رجوع و بازگشت و مصیر همه است.

التصنيفات

اذکار صبح و شام

بار الها، به امر تو صبح کرديم و شام نموديم و به امر تو زنده می شویم و می ميريم و بازگشت همه بسوی توست

بار الها، به امر تو صبح کرديم و شام نموديم و به امر تو زنده می شویم و می ميريم و بازگشت همه بسوی توست

البوابات الدعوية

التعريف بالإسلام

تعليم المهتدين الجدد

نشر وتعليم القرآن

تطوير مهارات الدعاة