ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ

ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ

ਬਰਾ ਬਿਨ ਆਜ਼ਿਬ ਰਜ਼ੀਅੱਲਾਹੁ ਅਨਹੁ ਤੋਂ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਰਸੂਲੁੱਲਾਹ ﷺ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਅ ਕੀਤਾ: ਹੁਕਮ ਕੀਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ: 1. ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਹਲਚਲ ਜਾਣਾ। 2. ਜਨਾਜ਼ੇ ਦੀ ਪਿਛੋਕੜ ਕਰਨਾ। 3. ਛਿੱਕਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਦੇਣਾ। 4. ਕਸਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਕਸਮ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ। 5. ਜ਼ੁਲਮ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਾ। 6. ਬੁਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦੀ ਪਕਾਰ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ। 7. ਅਸੀਂ ਸਲਾਮ ਫੈਲਾਉਣ। ਮਨਾਅ ਕੀਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ: 1. ਸੋਨੇ ਦੀ ਅੰਗੂਠੀ ਪਹਿਨਣਾ। 2. ਚਾਂਦੀ ਪੀਣਾ। 3. ਮਿਆਸਿਰ (ਅਤਿ-ਪ੍ਰਤਿਫਲਧ) ਵਰਗੀ ਚੀਜ਼ਾਂ। 4. ਕਠੋਰਤਾ (ਕੜਾਹਟ/ਸਖ਼ਤੀ)। 5. ਰੇਸ਼ਮੀ, ਇਸਤਾਬਰਕ ਅਤੇ ਡਿਬਾਜ਼ੀ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨਣਾ।

[صحيح] [متفق عليه]

الشرح

ਨਬੀ ﷺ ਨੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੱਤ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੱਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਇਆ; ਜੋ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਉਹ ਹਨ: ਪਹਿਲਾ: ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਹਲਚਲ ਜਾਣਾ। ਦੂਜਾ: ਜਨਾਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਪਿਛੋਕੜ ਕਰਨਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਮਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ, ਕਬਰ ਵਿੱਚ ਦਫਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਦੁਆ ਕਰਨਾ। ਤੀਜਾ: ਜਿਸਨੇ ਛਿੱਕਿਆ ਅਤੇ ਅੱਲਾਹ ਦੀ ਤਾਰੀਫ਼ ਕੀਤੀ, ਉਸ ਲਈ ਦੁਆ ਕਰਨਾ — ਉਸਨੂੰ ਕਹਿਣਾ: **"ਅੱਲਾਹ ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ ਰਹਿਮ ਕਰੇ"**। ਚੌਥਾ: ਕਸਮ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਸੱਚਾ ਮੰਨਣਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨਾ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਮਾਮਲੇ ’ਤੇ ਕਸਮ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਸਤੇ ਉਹ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਸੰਭਵ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰੋ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਸਮ ਦੀ ਤੋਬਾ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁਲਜ਼ਮ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਪੰਜਵਾਂ: ਜ਼ੁਲਮ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨਾ — ਉਸਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕਰਨੀ ਅਤੇ ਯੋਗਤਾਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਤੇ ਹੋ ਰਹੇ ਜ਼ੁਲਮ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ। ਛੇਵਾਂ: ਕਿਸੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀ ਦਾਅਵਤ ’ਤੇ ਬੁਲਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ, ਜਿਵੇਂ ਵਿਆਹ ਦੀ ਦਾਅਵਤ, ਅਕੀਕਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦਾਅਵਤ ’ਤੇ। ਸੱਤਵਾਂ: ਸਲਾਮ ਫੈਲਾਉਣਾ, ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਲਾਮ ਦੀ ਪ੍ਰਚਾਰਨਾ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਆਏ ਸਲਾਮ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ। ਅਤੇ ਜੋ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਉਹ ਹਨ: ਪਹਿਲਾ: ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਅੰਗੂਠੀਆਂ ਪਹਿਨਣਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਸਜਨਾ। ਦੂਜਾ: ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਪੀਣਾ। ਤੀਜਾ: ਮਿਆਸਿਰ ’ਤੇ ਬੈਠਣਾ — ਇਹ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀਆਂ ਚਟਾਈਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਘੋੜੇ ਜਾਂ ਉਠ ਦੇ ਸੈਡਲ ’ਤੇ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਚੌਥਾ: ਐਸਾ ਕਪੜਾ ਪਹਿਨਣਾ ਜੋ ਰੇਸ਼ਮ ਨਾਲ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਲਿਨਨ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਵੇ, ਜਿਸਨੂੰ **ਕੱਸੀ** ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਵਾਂ: ਰੇਸ਼ਮੀ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨਣਾ। ਛੇਵਾਂ: ਇਸਤਾਬਰਕ ਪਹਿਨਣਾ, ਜੋ ਕਿ ਮੋਟੇ ਰੇਸ਼ਮੀ ਕਪੜੇ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸੱਤਵਾਂ: ਡਿਬਾਜ਼ ਪਹਿਨਣਾ — ਜੋ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਕੀਮਤੀ ਕਿਸਮ ਹੈ।

فوائد الحديث

ਇੱਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਭਾਈ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਹੱਕਾਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ:

ਅਸਲ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਰਿਅਤ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਹੁਕਮ ਜਾਂ ਮਨਾਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਮੁਲਕ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੋਹਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਿਵਾਏ ਉਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਜੋ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਮਰਦਾਂ ਜਾਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਮੁਖ਼ਤਸ ਹਨ।

ਹੋਰ ਹਦੀਸਾਂ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜਨਾਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਪਿੱਛੋਕੜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਹੋਰ ਹਦੀਸਾਂ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਸੋਨਾ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮ ਪਹਿਨਣਾ ਜਾਇਜ਼ ਹੈ।

التصنيفات

Shariah-approved Manners, Carrying and Burying the Dead